het echte Ecuador

Waar we in Quito de toerist hebben uitgehangen, hebben we met onze verhuizing naar Cumbayá een transitie doorgemaakt naar (tijdelijke) inwoners van Ecuador. Het appartement dat we via Airbnb voor twee weken hebben gehuurd ligt in Urbanización Miravalle 4. Een woonwijk met een hek erom heen, en vier toegangspoorten met bewaking. Het appartment zelf is ook behoorlijk beveiligd, een poort met automatisch slot, vervolgens een voordeur met slot met 4 pinnen én een alarm, en stroomdraad boven het hek om een binnenplaatsje. Het is duidelijk dat de buitenwereld hier op afstand gehouden moet worden. Het appartement zelf is heel ruim, licht en modern ingericht, maar ligt vlak boven de grote doorgaande weg die Cumbayá met Quito verbindt. De herrie is anders maar niet veel minder dan in Quito! We houden de ramen en deuren dus gewoon dicht.

Die weg betekent helaas ook dat we niet lopend vanuit het appartement het wooncomplex uit kunnen om naar de supermarkt of Universiteit te lopen, die nog geen km hier vandaan is. Jan had nog gedacht om wel te gaan lopen, maar een flink ongeluk op de eerste ochtend (piepende remmen, een klap en een motorrijder midden op de weg) heeft ons overtuigd om het niet eens meer te overwegen. Er ligt nauwelijks een voetpad naast de weg, en er wordt in de bocht onder ons huis flink hard gereden. Op de eerste dag hebben we door de wijk gelopen om te kijken of we via een andere uitgang de 28C konden vermijden en toch lopend Cumbayá in zouden kunnen. Helaas. Zowel bij Miravalle 1, 2 als 3 lopen we tegen dezelfde weg aan, en in de Urbanización zelf is, op een klein gammel houten speeltuintje na, helemaal niets. Alleen grote, dure huizen, met grote, hoge hekken met camera’s en prikkeldraad eromheen, en felle, blaffende honden springend tegen die hekken. Terwijl Jan het vooral lekker rustig vindt (na Quito), krijg ik er een paranoia gevoel van kwetsbaarheid. Als er zoveel beveiliging is zal dat niet voor niets zijn…. en ik controleer wel drie keer of de deur van het balkon echt dicht en echt op slot is voor ik naar boven ga. Ik voel me hier een beetje opgesloten, met de dichte deuren en ramen, in een wijk waar je niet zomaar uit loopt. Ik moet er niet aan dénken om hier echt te wonen.
Inmiddels zijn we drie dagen verder en heb ik dat eerste opgesloten gevoel van me af gezet. De keukenkastjes zijn gevuld met proviand voor een paar dagen, een berg met exotisch fruit waarvan we naam niet kennen, voldoende vuilniszakjes voor het wc-papier dat hier écht niet in het toilet gegooid mag worden, en een paar 6 liter flessen met drinkwater. Met wifi, zij het traag en weinig stabiel, ons favoriete spel Little Devils, een e-reader voor Nynke (ze heeft als 5 boeken uit) en een lekker muziekje op de achtergrond is het hier een prima uitvalsbasis.

Voor activiteiten buiten de deur hebben we al een mooie routine ontwikkeld. Een auto huren is hier behoorlijk duur, maar vervoer met bus of taxi kost bijna niets. Als we ergens heen willen, dan lopen we naar de poort, vragen de guardia ‘puede llamar a un taxi?’ en 3-4 minuten later staat er een taxi waar we met een ‘buenos días/tardes’ induiken met z’n vijven op de achterbank en Jan voorin om met de chauffeur te kletsen. Voor $2 dollar staan we dan bij de supermarkt en voor $10 zijn we in een kwartier weer in Quito. Voor de taxiritten heeft Fiene een leuk spelletje bedacht: het raam open en naar iedereen ‘hola!’ te roepen en te zwaaien. Voor iedereen die terug zwaait krijgt ze een punt. Gisteren stond ze op 29, en vandaag zelfs op 40!

Zo zijn we gisteren naar Capilla del Hombre (the Chapel of Man) van de schilder Guayasamín geweest. Ik had wel eens van hem gehoord, maar kende zijn werk niet echt. Maar wat waren we onder de indruk! Hij is een van de belangrijkste kunstenaars van Ecuador (en Zuid-Amerika) en heeft tussen 1940 en 1999 meer dan 13.000 vooral sociaalkritische schilderijen, maar ook portretten gemaakt waarin hij het lijden van het Latijns Amerikaanse volk heeft uitgebeeld. Zijn Capilla del Hombre is zijn kapel voor de mensheid en een aanklacht tegen al het onnodige geweld, leed aangedaan in oorlogen, onderdrukking, bezetting. Wat een ontzettend indrukwekkende plaats, zijn schilderijen, het verhaal erachter, zijn beweegredenen. We werden er allebei stil van. Zelfs de kinderen waren op hun manier onder de indruk. Lena en Nynke vonden de skeletachtige vormen en kleuren uit zijn eerste twee cycli (weg der tranen en tijdperk van de boosheid) nogal eng, maar vonden wel de kleurrijkere, zachtere schilderijen uit zijn laatste fase (tijdperk der tederheid) wel mooi. Tijmen zei dat hij de schilderijen eerst niet zo geweldig vond, maar dat hij ze door de uitleg van de gids toch ineens ‘best wel’ mooi ging vinden. Wat mij betreft een absolute aanrader voor iedereen die ooit nog eens in Quito komt!

Als tegenhanger van het toeristische uitstapje van gisteren, hadden we vandaag een echte ‘real Ecuadorian life’ dag. We zijn vanochtend voor $2.50 naar het dorpje Lumbisí gebracht om kennis te maken met de mensen die daar een zomerkamp runnen om de plaatselijke kinderen wat onderwijs en activiteiten te bieden. Dat het een behoorlijk arm dorp is zagen we meteen al bij binnenkomst… veel verkommerde huizen, ingestorte bijgebouwtjes, slechte weg en stoepjes en heel veel zwerfhonden. De chauffeur kon in eerste instantie het opgegeven adres niet vinden en leek zich niet zeker genoeg te voelen om de auto uit te stappen om de weg te vragen. Nou, dan zou Jan het wel even gaan doen. Met mijn telefoon met daarop het adres, liep hij gewoon een keet in om met z’n 40 woorden Spaans de weg te ontfrutselen. Terwijl hij al lachend instructies kreeg stopte er een SUV naast ons met daarin een klein vrouwtje dat simpelweg ‘sígueme’ (volg mij). Dat bleek Maria Therese te zijn, de directrice van het project waar we zouden gaan helpen, en die we deze ochtend zouden gaan ontmoeten. Zij had uit een taxi vol met blonde hoofdjes de enige en juiste conclusie getrokken dat dit wel haar Nederlandse afspraak moest zijn. Achter haar aan zijn we naar het gebouwtje gereden waar het schooltje is gehuisvest. We konden meteen de bakken met broodjes mee naar binnen helpen dragen, die een donatie waren van de Universiteit voor het zomerkamp. Marie Therese gaf ons meteen een rondleiding in dit gebouwtje voor de jongere kinderen. We hebben nieuwsgierig rondgekeken in de drie klassen (zo’n veertig vier-vijf-zes jarigen; 15 zeven-jarigen en 15 acht-jarigen), en werden net zo nieuwsgierig door de donkere snoetjes bekeken. De meesten een beetje verlegen, sommigen open en lachend. Ook de juffen (de meeste vrijwilligers van de Universiteit van Illinois in de VS) waren open en verwelkomend. Er hing een prettige sfeer en het zag er heel gezellig uit. En hoewel de taal voor ons allemaal een flinke barrière is, gaan Fiene en ik hier – met de hulp van de Engelssprekende juffen - volgende week vast een hele bijzondere tijd hebben!

Na deze kennismaking moest Jan met de taxi terug naar Cumbayá voor een hele dag besprekingen over uitwisseling van Masterstudenten tussen USFQ en Universiteit Maastricht, de voorbereidingen van de onderzoekstrip naar Tiputini, en een aantal sollicitatiegesprekken met potentiele AIO’s. Marie Therese zette hem bij de plaatselijke taxi standplaats af, bedong een vaste prijs met de chauffeur en reed met ons door naar de school waar de grotere kinderen van het kamp ondergebracht werden. Daar zullen Lena, Tijmen en Nynke volgende week 5 ochtenden heen gaan om te helpen, of gewoon in de klas mee te doen met het programma van kunst-, science, Engels, en sport. Echt zin hebben ze er nog niet in, want het is wel weer heel spannend (en herkenbaar van de eerste dag op Ward school in Newton, 3 jaar geleden). Maar de ervaring en het contact met de kinderen daar zal ook weer onvergetelijk zijn.

Na het bezoek aan de school zijn we iets heel anders gaan doen: een middag in een speelparadijs, met vrije val van 18 meter, klim- en klauterwand, megastijle en hoge glijbaan en rolschaatsbaantje. Uiteraard alles in het Spaans, want hier komen geen toeristen, maar gaandeweg gaat dat ook beter. Na twee-en-half uur was het tijd om naar de Universteit te gaan om Jan op te halen. Die had die dag gehoord dat wij echt niet mee kunnen naar het onderzoeksinstituut in Tiputini….. Dat is wel een tegenvaller, omdat dat zou betekenen dat we niet samen met Jan het regenwoud in kunnen maar in die tijd ergens anders zonder hem in een ecolodge, of onze laatste week rondtrekken in de Andes op moeten geven om na Tiputini met Jan naar de ecolodge te gaan, of wij helemaal niet het regenwoud in. Alle drie opties die we liever niet willen. Uiteindelijk hebben we met David overleg en besloten dat Jan volgende week met hem en Jorge van vrijdag tot maandag naar Tiputini zal gaan. In die tijd blijf ik nog met de kinderen in Cumbayá en maken wij een uitstap naar de markt in Otavalo, en op maandag vliegen we dan ook naar Coca om op weg naar Yasuní Ecolodge in Napo River Jan en Jorge weer te ontmoeten voor 5 dagen in de jungle.

Maar zover is het nog niet!

We gaan eerst nog heel veel andere mooie dingen doen: morgen (donderdag) een dagtocht naar de krater Quilatoa, en vrijdag rijden we naar Mindo, voor een paar dagen in het nevelwoud. Om kolibries en vlinders te zien, om een chocoladefabriek te bezoeken, te ziplinen en vooral veel te wandelen en foto’s te maken. Zin in!